VCI đã công bố KQKD 9T2019, với tổng doanh thu đạt 1,12 nghìn tỷ đồng (-20,9% YoY) và lợi nhuận trước thuế đạt 604,8 tỷ đồng (-29% YoY), hoàn thành 71% kế hoạch LNTT năm là 850 tỷ đồng. Mặc dù hoạt động kinh doanh giảm, chúng tôi lưu ý rằng mảng tự doanh là một điểm sáng với thu nhập ròng đạt 350 tỷ đồng, tăng + 59% YoY, chiếm 46% tổng lợi nhuận gộp. Thu nhập cao từ hoạt động tự doanh bù đắp cho sự sụt giảm của các khoản mục kinh doanh chính từ dịch vụ chứng khoán, bao gồm thu nhập từ phí môi giới chứng khoán (-74% YoY) và thu nhập lãi từ cho vay ký quỹ (-17% YoY).
Mảng môi giới chứng khoán đối diện sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ nhỏ hơn
Trong 9T2019, tổng giá trị giao dịch toàn thị trường giảm 34% YoY, từ mức 1,32 triệu tỷ đồng trong 9T2018 xuống còn 878 nghìn tỷ đồng. Đồng thời, thị phần của VCI trên sàn HOSE đã suy giảm liên tục, từ 11% trong năm 2018 xuống còn 7% trong quý 3/2019. Sau khi Thông tư 128/2018 do Bộ Tài chính ban hành về việc loại bỏ mức sàn phí môi giới chứng khoán, nhiều công ty chứng khoán cắt giảm phí, thậm chí phí bằng không tại một số công ty. Nhiều công ty đã áp dụng chính sách tăng chia sẻ hoa hồng cho các môi giới, làm giảm biên lợi nhuận ròng của thu nhập phí môi giới.
Do đó, doanh thu phí môi giới chứng khoán giảm mạnh -57,2% YoY xuống chỉ còn 346 tỷ đồng. Trong khi đó, biên lợi nhuận ròng của thu nhập phí môi giới cũng giảm 40% YoY, từ 72,4% trong 9T2018 xuống còn 43,6% trong 9T2019. Điều này là do VCI không thể đi ngược lại xu hướng thị trường và phải tăng hoa hồng cho môi giới để duy trì thị phần môi giới chứng khoán của mình.
Hơn nữa, thu nhập lãi từ cho vay ký quỹ cũng giảm -17% YoY, vì dư nợ cho vay trung bình 9T2019 giảm -31% YoY và lợi suất trung bình chỉ đạt 11,1%/ năm, giảm rõ rệt so với 14,3%/ năm trong năm 2018.
Doanh thu từ dịch vụ ngân hàng đầu tư đạt 39,4 tỷ đồng, tăng 28,4% YoY. Tuy nhiên, thu nhập ròng từ hoạt động kinh doanh này chỉ đạt 14 tỷ đồng, cao hơn nhiều so với 2 tỷ đồng trong 9T2018, nhưng chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng thu nhập.
Mảng tự doanh thành công trong bối cảnh thị trường yếu
Về thông tin cơ bản, thu nhập và chi phí từ hoạt động tự doanh bao gồm thu nhập và chi phí giao dịch, thu nhập lãi hoặc cổ tức nhận được từ các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL), tài sản nắm giữ đến ngày đáo hạn (HTM) và tài sản tài chính sẵn sàng để bán (AFS). Các khoản lãi/lỗ từ việc định giá lại tài sản FVTPL cũng được ghi nhận trong báo cáo KQKD.
Thu nhập ròng từ hoạt động tự doanh tăng 59% YoY, chủ yếu nhờ thu nhập ròng từ tài sản FVTPL (+ 54,8% YoY).
Phần lớn thu nhập này (57%) được thực hiện trong Q1, khi thị trường chứng khoán tăng mạnh. Chúng tôi tin rằng thu nhập từ tài sản FVTPL trong Q1 chủ yếu là từ việc bán 34,5% lượng cổ phần TCB, 50% lượng cổ phần POW, cũng như thanh lý tất cả các cổ phiếu NTC mà công ty nắm giữ tại thời điểm cuối 2018. Trong quý 2, chúng tôi ước tính phần lớn thu nhập từ mảng tự doanh là từ việc thoái vốn 92% cổ phần MSN, 43% cổ phần VPB, 48,5% cổ phần TCB 2018 và 40% cổ phần POW trong danh mục đầu tư.
Cuối tháng 9/2019, công ty đã tái cơ cấu danh mục tài sản trong đó giảm tỷ trọng tài sản AFS so với năm 2018 (-31,4% YTD) và tăng tài sản FVTPL (+ 126% YTD), do ghi nhận thu nhập từ việc bán tài sản AFS sau đó đầu tư lại vào tài sản FVTPL. Cần lưu ý rằng việc định giá lại tài sản FVTPL sẽ ghi nhận trong báo cáo KQKD hàng quý, trong khi định giá lại tài sản AFS sẽ ghi nhận thẳng vào vốn chủ sở hữu. Điều này có nghĩa là kết quả kinh doanh của công ty trong thời gian tới sẽ chịu tác động nhiều hơn của biến động giá thị trường của các cổ phiếu trong danh mục FVTPL. Chúng tôi lưu ý rằng vào cuối tháng 9/2019, VCI đã tăng đáng kể tỷ lệ sở hữu tại HPG, SCR, MBB và ACB trong danh mục tài sản FVTPL.
Điểm tích cực là đến cuối tháng 9/ 2019, lãi từ định giá lại cả hai tài sản FVTPL và AFS đạt kết quả dương và tăng so với tháng 6/2019.
Khả năng sinh lời giảm
Trong quý 3/2018, VCI đã tăng 35,8% vốn điều lệ từ phát hành cổ phiếu mới, giúp tăng nguồn vốn của công ty. Do đó, VCI giảm vay nợ và do đó chi phí lãi vay trong 9T2019 giảm 42% YoY.
Tuy nhiên, do lãi gộp giảm 30% YoY và vốn chủ sở hữu trung bình tăng 4% YoY, ROAE 9T2019 đã giảm xuống còn 17,7% từ mức 27,1% trong 9T2018.
Định giá
Ở mức giá hiện tại là 31.900 đồng/cp, cổ phiếu đang giao dịch tại PE là 8,32 lần và PB là 1,38 lần.
Đồ thị kỹ thuật
– Nguồn SSI, chungcong –
