Hệ thống giao dịch Ichimoku Kinko Hyo hay mây ichimoku từ lâu đã trở thành một trong những hệ thống giao dịch rất phổ biến được các nhà đầu tư từ phương Tây đến Châu Á ứng dụng một cách hiệu quả trong các thị trường từ cổ phiếu, vàng, hàng hóa cơ bản, đến thị trường phái sinh… Vậy Mây Ichimoku là gì? Bài viết này sẽ giới thiệu đầy đủ và kỹ càng về bộ chỉ báo kỹ thuật Ichimoku.
1. Mây Ichimoku là gì?
Mây Ichimoku còn được gọi là Ichimoku Kinko Hyo, là một chỉ báo đa năng xác định hỗ trợ và kháng cự, xác định hướng xu hướng, đo động lượng và cung cấp tín hiệu giao dịch. Ichimoku Kinko Hyo được dịch thành “biểu đồ cân bằng một cái nhìn”. Chỉ với một cái nhìn, người lập biểu đồ có thể xác định xu hướng và tìm kiếm các tín hiệu tiềm năng trong xu hướng đó.
Ichimoku không phải là một chỉ báo, nhiều người có thể đã gắn nhãn sai cho nó là một chỉ báo – đúng hơn đây là một hệ thống giao dịch. Ichimoku Kinko Hyo là hệ thống giao dịch hiệu quả nhất để sử dụng với biểu đồ nến Nhật Bản. Mây Ichimoku chứa nhiều dòng và thông tin trên một biểu đồ có thể gây bối rối và khó hiểu với các nhà đầu tư mới. Tuy nhiên, những nhà đầu tư biết cách đọc và diễn giải bộ chỉ báo này sẽ rất hữu dụng với các tín hiệu giao dịch được xác định rõ ràng.
Goichi bắt đầu nghiên cứu về chỉ số Ichimoku vào năm 1930. Sau 35 năm nỗ lực không ngừng, ông đã hoàn thiện phát minh của mình và xuất bản nó vào năm 1969. Và ngay lập tức trở thành một cú hit ở Nhật Bản. Với người Nhật, thì hệ thống này từng là hệ thống xương sống trong phân tích kỹ thuật tại tất cả các phòng giao dịch và các công ty chứng khoán, các định chế tài chính của họ. Tất cả các trader ở Nhật đều sử dụng thành thạo và thông thuộc với công cụ này. Và nó cũng là giáo trình vỡ lòng khi bước vào nghề đầu tư, kinh doanh đối đối với người Nhật.
Bản dịch của Ichimoku Kinko Hyo là: Nhìn thoáng qua (Ichimoku), Cân bằng (Kinko) và Biểu đồ thanh (Hyo). Từ quan trọng nhất ở đây, Kinko, là sự cân bằng. Một trong những đặc điểm quan trọng nhất trong phân tích kỹ thuật của Nhật Bản là trọng tâm của sự cân bằng và trạng thái cân bằng. Đặc điểm này là không đổi trong hệ thống Ichimoku. Trọng tâm của trạng thái cân bằng và cân bằng cũng không đổi trong các dạng biểu đồ khác nhau của Nhật Bản (Heiken-Ashi và Renko). Khái niệm cân bằng sẽ được diễn giải kỹ hơn về hệ thống Ichimoku trong bài viết tiếp theo.
Mây Ichimoku là hệ thống chỉ báo xu hướng dựa trên đường trung bình động và chứa nhiều dữ liệu hơn biểu đồ hình nến, cung cấp bức tranh rõ ràng hơn về hành động giá tiềm năng vì tính đến các yếu tố bổ sung như thời gian và xu hướng giá. Mây Ichimoku gồm bốn thành phần:
- Tenkan Sen (đường chuyển đổi).
- Kijun Sen (đường chuẩn hoặc đường cơ sở).
- Chikou Span (khoảng trễ).
- Kumo (đám mây) bao gồm hai dòng – Senkou kéo dài A và B.
Hosoda đã dành 4,5 năm trời để nghiên cứu về các con số. Bởi vì vào thời đó, máy tính chưa được phổ biến cho nên việc tính toán hết sức khó khăn. Ông đã huy động hơn 2,000 sinh viên để ngồi tính toán. Một công việc hết sức vất vả. Cuối cùng ông cũng tìm ra được 3 con số cơ bản mà không chỉ quan trọng trong Ichimoku mà còn có ý nghĩa ngoài đời thực nữa.
Có 3 con số cơ bản quan trọng đó là 9; 17; 26. (52 là số tổng 3 số này)
Các con số này đã giải thích lý do tại sao Tenkan, Kijun được ấn định là 9 khoảng và 26 khoảng, còn cái việc xem con số 9 và 26 như là ngày giao dịch ở Nhật Bản lúc đó là hoàn toàn không đúng. Đây là các con số mà theo Hosoda là có khả năng xảy ra đảo chiều nhất cho thị trường. Giá có xu hướng phản ứng lại rất mạnh xung quanh những con số này.
Tuy nhiên, đây là thị trường và không có gì là cố định cả – cho nên đừng quá cứng nhắc vào các con số đó 1 cách rập khuôn. Hãy xem như là xác suất giá sẽ đảo chiều hay hồi lại nhất vào các con số đó mà thôi. Vì vậy không nên chỉnh sửa lại các thông số này (9,26,52).
2. Các thành phần của đám mây Ichimoku
Một số yếu tố tạo nên Đám mây Ichimoku. Các yếu tố bao gồm năm đường trung bình động sau:
2.1. Tenkan-Sen
Thành phần đầu tiên của Đám mây Ichimoku là Tenkan-Sen, còn được gọi là đường trung bình động nhanh, cho thấy các xu hướng ngắn hạn, thường được biểu thị bằng một đường màu đỏ trên biểu đồ. Đây là một đường trung bình động được tính bằng cách lấy mức trung bình của mức cao nhất và mức thấp nhất trong 9 kỳ vừa qua. Thị trường được coi là có xu hướng nếu Tenkan-Sen đang tăng hoặc giảm. Tuy nhiên, nếu đường này di chuyển theo chiều ngang, nó cho thấy một thị trường đi ngang. Nó được tính như sau:
Tenkan-Sen = (Cao nhất trong 9 kỳ + Thấp nhất trong 9 kỳ) / 2
2.2. Kijun-Sen
Kijun-sen được gọi là đường cơ sở trong Ichimoku. Đường Kijun như một đường trung bình động chậm, và cho thấy các xu hướng dài hạn hơn, hoạt động như một chỉ báo về biến động giá trong tương lai.. Kijun-Sen cũng có chức năng như một đường hỗ trợ/kháng cự, và thường được biểu thị bằng một đường màu xanh lam. Kijun-Sen tương tự như Tenkan-Sen, nhưng lấy khung thời gian dài hơn, thường là 26 kỳ so với 9 kỳ của Tenkan-Sen. Nó được đo bằng cách lấy giá trị trung bình của các mức cao và thấp trong 26 giai đoạn gần đây. Khi được vẽ trên biểu đồ, Kijun-sen thường mượt hơn Tenkan-sen do khoảng thời gian dài hơn.
Kijun-Sen= (26-Kỳ cao + 26-Kỳ thấp) / 2
2.3. Senkou Span A
Senkou Span là mức trung bình của các mức cao và thấp của Tenkan-Sen và Kijun-Sen và được vẽ 26 giai đoạn ở bên phải. Trên biểu đồ, Senkou span A được biểu thị bằng một đường màu cam. Nếu giá bảo mật cao hơn Senkou span A (đường màu cam), thì các đường trên cùng và dưới cùng sẽ trở thành mức hỗ trợ thứ nhất và thứ hai tương ứng. Ngược lại, khi giá di chuyển xuống dưới Senkou span A, các đường dưới cùng và trên cùng lần lượt trở thành mức kháng cự thứ nhất và thứ hai .
Senkou Span A = (Tenkan-Sen + Kijun Sen) / 2
2.4. Senkou Span B
Nó được tính bằng cách lấy mức trung bình cao và thấp của 52 giai đoạn vừa qua và vẽ nó 26 điểm ở bên phải.
Senkou Span B = (Cao trong 52 kỳ + Thấp trong 52 kỳ) / 2
2.5. Chikou Span
Chikou Span, còn được gọi là khoảng trễ, được thể hiện bằng một đường màu xanh lá cây. Nó được hình thành bằng cách lấy giá hiện tại và dịch chuyển nó về bên trái 26 chu kỳ. Đường Chikou-Span cũng giúp xác định xu hướng đang diễn ra và các vùng hỗ trợ/kháng cự quan trọng.
- Nếu đường Chikou Span nằm trên đường giá => Xu hướng tăng.
- Nếu đường Chikou Span nằm dưới đường giá => Xu hướng giảm.
- Nếu đường Chikou Span bám sát đường giá => Sideway.
- Nếu khoảng cách giữa đường Chikou Span và đường giá càng xa thì lực của xu hướng hiện tại càng mạnh và ngược lại.
2.6. Kumo (đám mây)
Kumo là khoảng không hoặc vùng bóng mờ giữa Senkou Span A và B. Đám mây càng dày thì mức hỗ trợ và kháng cự càng mạnh. Kumo là tính năng đặc biệt nhất của Ichimoku, và nó được đặt tên từ vẻ ngoài độc đáo của nó. Nếu giá ở trên đám mây, xu hướng chung là tăng; nếu giá nằm dưới đám mây, xu hướng chung là giảm. Các nhà đầu tư thường tìm kiếm tín hiệu Kumo trong các đám mây tương lai, nơi Senkou Span A và B trao đổi vị trí, đây là tín hiệu của sự đảo ngược xu hướng tiềm năng .
Đám mây Kumo là phần chạy trước hành động giá . Vì vậy, dựa vào độ dày, màu sắc mây, khoảng cách từ đường giá đến mây Kumo, có thể dự đoán được hành động giá tiếp theo. Từ đó linh hoạt thay đổi kế hoạch giao dịch cho phù hợp. Nếu đám mây Kumo có kích thước to và dày, phản ánh tâm lý của thị trường về xu hướng đang diễn ra khá vững chãi, khó có thể phá vỡ. Ngược lại, nếu mây nhỏ và mỏng, cho thấy xu hướng hiện tại không còn đủ an toàn và có thể thay đổi bất cứ khi nào.
3. Hướng dẫn cách sử dụng Ichimoku
Để giao dịch với chỉ báo Ichimoku, nhà đầu tư có thể sử dụng một tín hiệu hoặc nhiều tín hiệu trong chỉ báo Ichimoku để giao dịch. Chỉ báo này không chỉ giúp nhà đầu tư xác định xu hướng mà còn tìm được điểm vào lệnh hợp lý. Sau đây là một số cách sử dụng chỉ báo Ichimoku:
3.1. Giao dịch khi đường Tenkan-Sen và Kijun-Sen cắt nhau
Với chiến lược giao dịch này, nhà đầu tư sẽ dựa vào tín hiệu giao cắt giữa đường Tenkan-Sen và Kijun-Sen để vào lệnh thuận xu hướng.
- Tín hiệu MUA: Nếu đường chuyển đổi Tekan-Sen cắt đường cơ sở Kijun-Sen, theo chiều từ dưới lên trên. Đồng thời điểm giao cắt nằm dưới mây Kumo.
- Tín hiệu BÁN: Nếu đường chuyển đổi Tenkan-Sen và Kijun-Sen cắt nhau theo chiều từ trên xuống dưới. Đồng thời, vị trí giao cắt này nằm bên trên đám mây Kumo.
Cách vào lệnh như sau:
- Vào lệnh theo nến tín hiệu. Nến xanh nếu tìm kiếm lệnh MUA và nến đỏ nếu tìm kiếm lệnh BÁN.
- Cắt lỗ bên dưới vùng tín hiệu với lệnh MUA và trên vùng tín hiệu với lệnh BÁN. (đồng thời nên trùng với các vùng hỗ trợ, kháng cự quan trọng).
- Điểm chốt lời: Theo tỷ lệ R:R kỳ vọng của nhà đầu tư.
3.2. Giao dịch khi đường Chikou-Span cắt đường giá
Tương tự như tín hiệu giao cắt của đường cơ sở và đường chuyển đổi. Khi chikou-span cắt đường giá từ phía dưới lên, đây sẽ là tín hiệu mua tích cực cho nhà đầu tư. Ngược lại khi Chikou-span cắt đường giá từ phía trên xuống, đây sẽ là điểm bán cho nhà đầu tư. Chikou-span là đường trễ nên chúng ta có thể so sánh giá hiện tại so với 26 phiên trở về trước.
- Tín hiệu MUA: Nếu đường Chikou- Span cắt đường giá theo chiều từ dưới lên trên. Sau đó, đường Chikou cũng dịch chuyển xa đường giá.
- Tín hiệu BÁN: Đường Chikou-Span cắt đường giá theo chiều hướng từ trên xuống dưới. Sau tín hiệu giao cắt đường Chikou dịch chuyển ra xa đường giá.
Cách vào lệnh như sau:
- Điểm vào lệnh: Theo nến tín hiệu gần khu vực giao cắt của đường Chikou-Span và đường giá. Nến xanh nếu tìm kiếm lệnh MUA và nến đỏ nếu tìm kiếm lệnh BÁN.
- Điểm cắt lỗ: Bên dưới vùng giao cắt, gần hỗ trợ nhất (lệnh MUA) và bên trên vùng giao cắt, gần kháng cự nhất (lệnh BÁN).
- Điểm chốt lời: Theo tỷ lệ R:R kỳ vọng của nhà đầu tư.
3.3. Giao dịch khi đường Senkou Span A cắt Senkou Span B
Senkou Span A và Senkou Span B là 2 đường quan trọng tạo nên mây Kumo. Ngoài ra, dựa vào tín hiệu giao cắt của 2 đường này nhà đầu tư cũng có thể tìm được lệnh mua, bán hiệu quả. Cụ thể như sau:
- Tín hiệu MUA: Khi xu hướng chính là xu hướng tăng. Đường Senkou Span A cắt đường Senkou Span B từ dưới lên. Mây Kumo đổi màu từ đỏ sang xanh.
- Tín hiệu BÁN: Khi xu hướng chính là xu hướng giảm. Đường Senkou Span A cắt đường Senkou Span B từ trên xuống. Mây Kumo đổi màu từ xanh sang đỏ.
Cách vào lệnh như sau:
- Điểm vào lệnh: Tại cây nến xanh gần khu vực giao cắt đối với lệnh MUA và tại cây nến tín hiệu giảm gần vùng giao cắt đối với lệnh BÁN.
- Điểm cắt lỗ: Bên dưới vùng giao cắt trùng với đường hỗ trợ gần nhất đối với lệnh MUA và bên trên vùng giao cắt gần với kháng cự đối với lệnh BÁN.
- Điểm chốt lời: Theo tỷ lệ R:R kỳ vọng của nhà đầu tư.
3.4. Giao dịch khi giá breakout khỏi mây Kumo
Chiến lược giao dịch breakout tiềm ẩn khá nhiều rủi ro, nhưng nếu thành công nhà đầu tư có thể mang về một khoản lợi nhuận lớn. Tuy nhiên, đối với những nhà đầu tư mới chúng tôi khuyên bạn không nên sử dụng phương pháp này. Còn những nhà đầu tư đã có kinh nghiệm, có thể vào lệnh ngay khi giá breakout khỏi mây Kumo hoặc chờ giá retest lại vùng phá vỡ thì mới vào lệnh.
- Tín hiệu MUA: Xu hướng chính là xu hướng giảm, nhưng đã có dấu hiệu suy yếu. Giá phá vỡ mây Kumo theo hướng từ dưới lên, giá đóng cửa nằm phía trên mây Kumo.
- Tín hiệu BÁN: Xu hướng chính là xu hướng tăng, nhưng đã có dấu hiệu suy yếu. Giá phá vỡ mây Kumo theo hướng từ trên xuống, giá đóng cửa nằm phía dưới mây Kumo.
Cách vào lệnh như sau:
- Điểm vào lệnh: tại cây nến tín hiệu sau
- Điểm cắt lỗ: Bên dưới vùng giao cắt của 2 đường dẫn A B đối với lệnh MUA và bên trên vùng giao cắt của 2 đường dẫn đối với lệnh BÁN.
- Điểm chốt lời: Theo tỷ lệ R:R kỳ vọng của nhà đầu tư.
3.5. Giao dịch với Ichimoku nâng cao
Có thể thấy mỗi thành phần của chỉ báo Ichimoku có thể sử dụng như một chỉ báo độc lập. Tuy nhiên để có xác suất giao dịch thành công, nhà đầu tư có thể kết hợp các tín hiệu này với nhau. Chiến lược sử dụng Ichimoku nâng cao, kết hợp nhiều tín hiệu như sau:
Lệnh MUA
Nhà đầu tư chỉ tìm kiếm lệnh MUA khi xu hướng chính là xu hướng tăng và xuất hiện đồng thời các tín hiệu sau:
- Đường Tekan-Sen cắt đường Kijun-Sen theo chiều từ dưới lên trên. Đồng thời, điểm giao cắt nằm bên dưới mây Kumo.
- Đường Senkou-Span A cắt đường Senkou-Span B từ dưới lên, mây Kumo đổi màu.
- Đường Chikou-Span nằm trên đường giá và càng cách xa đường giá càng tốt.
Nếu đồng thời xuất hiện các tín hiệu trên, nhà đầu tư có thể thực hiện một lệnh MUA thuận xu hướng tiềm năng. Các lệnh MUA đảo chiều tín hiệu cũng tương tự nhưng nhà đầu tư cần xác định xu hướng chính xác (xu hướng cần có dấu hiệu suy yếu, báo hiệu đảo chiều).
Thực hiện lệnh:
- Điểm vào lệnh: Theo nến tín hiệu màu xanh tại các khu vực hợp lưu tín hiệu.
- Điểm cắt lỗ: Bên dưới hỗ trợ quan trọng và gần nhất. Hãy luôn nhớ quản lý tài khoản, sẵn sàng chi cho lệnh Stop loss từ 5% -8% tài khoản.
- Điểm chốt lời: Tại các mốc quan trọng của công cụ Fibonacci Extension, đồng thời đảm bảo tỷ lệ R:R của nhà đầu tư.
Lệnh BÁN
Cách giao dịch lệnh BÁN tương tự với lệnh MUA khi sử dụng đa tín hiệu trong hệ thống giao dịch Ichimoku. Theo đó, nhà đầu tư cần tập hợp đa tín hiệu của hệ thống giao dịch như:
- Đường Tekan-Sen cắt đường Kijun-Sen theo chiều từ trên xuống dưới và điểm giao cắt nằm bên trên mây Kumo.
- Đường Senkou-Span A cắt đường Senkou-Span B từ trên xuống, mây Kumo đổi màu.
- Đường Chikou-Span nằm dưới đường giá.
Thực hiện lệnh bán thuận xu hướng:
- Điểm vào lệnh: Theo nến tín hiệu đỏ và đảm bảo nến đó nằm dưới đám mây Kumo.
- Điểm cắt lỗ: Bên trên kháng cự gần nhất trùng hoặc gần với khu vực giao cắt đảm bảo tỷ lệ Stop loss trong giới hạn 5-8% cho mỗi lệnh.
- Điểm chốt lời: Theo Fibonacci extension tại các mức 61.8%-168% và đảm bảo tỷ lệ R:R cho chiến lược giao dịch của mỗi cá nhân.
Mây Ichimoku thoạt nhìn có vẻ phức tạp, nhưng một khi nhà đầu tư nhận thức được ý nghĩa của từng thành phần và cách sử dụng, thì đây là một bộ công cụ hữu ích giúp thấy được tất cả tín hiệu trên một biểu đồ nến. Công cụ này có thể tồn tại độc lập và không cần kết hợp với bất cứ chỉ báo nào khác. Hy vọng bài viết này của Chứng+ đã giúp nhà đầu tư có thêm nhiều kiến thức cần thiết và giao dịch thành công hơn!
