Chứng chỉ quỹ và những điều cần biết
Chứng chỉ quỹ ngày càng phổ biến hơn trên thị trường chứng khoán, nhất là khi kênh đầu tư quỹ đại chúng ngày một phát triển hơn. Vậy chứng chỉ quỹ là gì? NĐT cần lưu ý những gì khi tham gia đầu tư vào chứng chỉ quỹ?
1. Chứng chỉ quỹ là gì?
Chứng chỉ quỹ (Exchange Traded Fund) là loại chứng khoán xác nhận một phần quyền sở hữu của nhà đầu tư đối vốn góp của quỹ đại chúng.
Trong đó quỹ đại chúng là quỹ đầu tư chứng khoán được hình thành từ vốn góp của các nhà đầu tư, nhằm mục đích kiếm lợi nhuận từ việc đa dạng hóa đầu tư vào chứng khoán hoặc các dạng tài sản đầu tư khác. Việc đầu tư này mang mục đích phân tán rủi ro. Tuy nhiên:
- Nhà đầu tư không có quyền kiểm soát hàng ngày đối với việc ra quyết định đầu tư của quỹ.
- Nhà đầu tư khi góp vốn vào quỹ đại chúng thì việc mua chứng chỉ quỹ để đảm bảo cũng như xác nhận sự góp vốn của bản thân vào quỹ chung đó.
2. Phân biệt chứng chỉ quỹ và cổ phiếu
Rất nhiều người thường băn khoăn và nhầm lẫn giữa chứng chỉ quỹ và cổ phiếu. Thực chất, cả hai đều là có điểm giống nhau là :
- Bằng chứng xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư và được hưởng lợi nhuận trên phần vốn góp.
- Đặc biệt là có thể niêm yết trên thị trường chứng khoán để giao dịch.
Tuy nhiên, cổ phiếu và chứng chỉ quỹ cũng có những điểm khác biệt cơ bản:
- Thứ nhất, cổ phiếu là phương tiện huy động vốn của một công ty kinh doanh một vài ngành nghề cụ thể, còn chứng chỉ quỹ là phương tiện để thành lập quỹ của một quỹ đầu tư chứng khoán, mà ngành nghề hoạt động chính là đầu tư chứng khoán.
- Thứ hai, nếu người sở hữu cổ phiếu phổ thông có quyền biểu quyết hay quản lý công ty thì NĐT sở hữu chứng chỉ quỹ không có quyền tương tự, mọi quyền hành đều do công ty quản lý quỹ quyết định.
- Thứ ba, khi đầu tư riêng lẻ vào cổ phiếu hay trái phiếu, NĐT chủ yếu phải dựa vào sự đánh giá của mình để ra quyết định đầu tư và theo dõi khoản đầu tư, trong khi nếu mua chứng chỉ quỹ, những điều này sẽ do công ty quản lý quỹ thay mặt NĐT thực hiện.
3. Hướng dẫn giao dịch chứng chỉ quỹ
Giao dịch mua/bán của nhà đầu tư sẽ được tiến hành trực tiếp với Công ty quản lý quỹ sau khi phát hành lần đầu ra thị trường. Dựa vào giá trị tài sản ròng của chứng chỉ quỹ (Net asset value – NAV) mà giá giao dịch mua/bán định kỳ của nhà đầu tư sẽ được phân tích và đưa ra con số thích hợp.
Giá giao dịch là giá trị tài sản ròng (NAV) cộng phí giao dịch (nếu có).
Tùy vào từng công ty quản lý quỹ sẽ có giá trị mua tối thiểu và những quy định khác nhau nên các nhà đầu tư có thể có những giao dịch mở cũng như mua, bán chứng chỉ quỹ khác nhau. Nhưng nhìn chung giao dịch mua chứng chỉ quỹ sẽ như sau:
- Bước 1: Đầu tiên nhà đầu tư cần thực hiện việc đăng ký mở tài khoản giao dịch Chứng chỉ Quỹ tại công ty giao dịch ký quỹ mà bạn đã lựa chọn tin tưởng đầu tư.
- Bước 2: Điền đầy đủ và chính xác các thông tin trên phiếu Đăng ký Mua rồi gửi cho Đại lý phân phối (hoặc đặt lệnh mua online).
- Bước 3: Thanh toán tiền mua Chứng chỉ Quỹ vào tài khoản của Quỹ tại Ngân hàng giám sát mà công ty chứng chỉ quỹ đưa ra.
- Bước 4: Sau 03 ngày làm việc kể từ ngày giao dịch và hoàn thành thanh toán tiền mua chứng chỉ quỹ nhà đầu tư sẽ nhận được thông báo kết quả giao dịch mua Chứng chỉ quỹ từ công ty.
Hướng dẫn giao dịch bán Chứng chỉ quỹ:
- Bước 1: Điền thông tin vào phiếu Đăng ký Bán, gửi cho Đại lý phân phối (hoặc Đặt lệnh bán online)
- Bước 2: Nhận Thông báo kết quả giao dịch
- Bước 3: Nhận chuyển khoản tiền bán Chứng chỉ quỹ tại ngân hàng của nhà đầu tư theo các thông tin đã được đăng ký trước đó.
4. Lưu ý để đầu tư chứng chỉ quỹ hiệu quả
4.1. Chọn công ty quản lý quỹ uy tín
Các công ty quản lý quỹ, họ sẽ là người chịu trách nhiệm về những khoản mà bạn đã đầu tư cũng như việc mua/bán chứng chỉ quỹ. Vì vậy bạn cần tìm hiểu để chắc chắn đây là những công ty có uy tín tốt và hoạt động lâu năm trên thị trường tài chính, có đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, kết quả hoạt động tốt, mang lại lợi nhuận cao và có lợi nhuận lớn hơn lợi nhuận tham chiếu, thường xuyên công bố thông tin đến nhà đầu tư.
Nhà đầu tư cần dành thời gian tìm hiểu và nghiên cứu các tài liệu về chứng chỉ quỹ như điều lệ, mục tiêu đầu tư, kinh nghiệm của các công ty quản lý quỹ hay ngân hàng giám sát mà mình sắp hợp tác. Trong các công ty quan lý quỹ, SSI là một trong những công ty cần cân nhắc đầu tiên:
- SSI là một trong những công ty chứng khoán an toàn và uy tín NHẤT hiện nay được nhiều nhà đầu tư lựa chọn và tin tưởng. SSAM là một thành viên của SSI, SSAM được đánh giá là một trong những công ty quản lý quỹ hàng đầu của Việt Nam.
- SSI thương hiệu hàng đầu Việt Nam chuyên cung cấp các dịch vụ chứng khoán, tư vấn đầu tư, bảo lãnh phát hành, tư vấn tài chính doanh nghiệp, và dịch vụ thị trường vốn, SSIAM, với đội ngũ hùng mạnh và chuyên nghiệp, được đào tạo tại các trường đại học và các thị trường tài chính hàng đầu trên thế giới, có uy tín & kinh nghiệm đa dạng cùng sự hiểu biết sâu rộng về thị trường, cam kết đem đến cho các nhà đầu tư tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước các sản phẩm đầu tư đa dạng trong lĩnh vực dịch vụ quản lý quỹ, quản lý danh mục đầu tư, và các dịch vụ gia tăng.
4.2. Giá trị tài sản ròng
Giá trị tài sản ròng (Net Asset Value Per Share – NAVPS) trên chứng chỉ quỹ là một khái niệm chuyên môn được sử dụng phổ biến trong đánh giá hiệu quả vận hành các quỹ đầu tư (tương hỗ, mua bán – trao đổi, quỹ đóng…). Đây là một thông số quan trọng nhằm đánh giá những hiệu quả hay lợi nhuận mà quỹ đầu tư đem lại. Và cũng là cơ sở để quyết định đầu tư (mua/bán) chứng chỉ quỹ hiệu quả hoặc không. Giá trị tài sản ròng bao gồm:
- Vốn cổ đông (vốn điều lệ)
- Vốn hình thành từ lợi nhuận để lại
- Vốn chênh lệch do phát hành cổ phiếu ra công chúng cao hơn mệnh giá và các quỹ dự trữ phát triển dự phòng
Giá trị tài sản ròng được tính bằng tỷ số giữa giá trị tài sản ròng của quỹ (hoặc công ty) với tổng số chứng chỉ quỹ hay cổ phiếu đã phát hành. Bên cạnh đó giá trị tài sản ròng cũng được tính bằng cách lấy tổng tài sản trừ cho bất cứ tài sản vô hình nào, trừ tất cả nợ và chứng khoán, trái phiếu có quyền ưu tiên.
4.3. Chấp nhận rủi ro
Tất nhiên bất kể việc đầu tư kinh doanh nào thì rủi ro cũng là điều không ai mong muốn nhưng đôi lúc cũng không thể tránh khỏi. Với chứng chỉ quỹ, khả năng rủi ro phụ thuộc vào công ty quản lý quỹ mà bạn chọn lựa gửi gắm do bản thân bạn không được trực tiếp quản lý các chứng chỉ quỹ mà mình mua. Vì vậy, cần phải nghiên cứu và tìm hiểu kỹ về công ty quản lý quỹ bạn định gửi gắm vốn của mình. Quỹ thực sự chuyên nghiệp sẽ đem đến cho bạn lợi nhuận cao mà không cần tốn quá nhiều công sức.
Với những chia sẻ trên đây, hy vọng đã đưa đến cho bạn những thông tin hữu ích quan trọng và cần thiết về chứng chỉ quỹ.
Tham khảo thêm số liệu hoạt động của các quỹ